Chinezen in Indonesie (Tionghoa)

Geschiedenis van Chinezen in Indonesie
Dit is een oude schoolplaat die vroeger in de scholen in Nederland in de klas hing als de kinderen aardrijkskundeles kregen. Deze schoolplaat is door heel veel kinderen gezien. Het is het Chinese kamp in Batavia.

Chinezen in Indonesië

 

Taalgebruik

In dit artikel worden de aanduidingen gebruikt voor bevolkingsgroepen, die vroeger gebruikelijk waren (bijvoorbeeld “Inlanders” of “vreemde Oosterlingen”). Omdat deze aanduidingen nu niet meer passend zijn, kan dit confronterend zijn. De wijze waarop de Indische samenleving was georganiseerd, was gebaseerd op apartheid. Dit wordt pas goed duidelijk door de oude termen te gebruiken. Deze termen worden dus gebruikt om duidelijk te maken hoe men vroeger naar de verschillende bevolkingsgroepen keek, niet omdat deze termen passend worden geacht.

    • Inlander: de oorspronkelijk bevolking van Nederlands-Indie (nu Indonesië)
    • Tionghoa: Indonesiërs van Chinese komaf. (Tiongkok is het woord voor China.) De term “orang Cina” heeft een negatieve klank. Tegenwoordig wordt de Engelse aanduiding (Chinese) door de jongeren niet meer als beledigend gezien.
    • Europeanen: voornamelijk mensen uit Nederland, maar ook uit Duitsland, Oostenrijk en andere Europese landen
    • Koelies: contractarbeiders die onder slechte omstandigheden zwaar werk verrichten.

 


Beeld van Zheng He in Semarang
Beeld van Zheng He in Semarang

Cultuur

Als sinds de 13 eeuw vestigden Chinezen zich in Indonesië. Vooral aan de noordkust van Java maken zij onderdeel uit van de geschiedenis en cultuur. Zo stamt de sultan van Cirebon af van Arabische en Chinese voorouders. In Semarang staat een tempel op de plaats waar de Ming-admiraal Zheng He aan wal kwam in 1406. Zheng He was afkomstig uit Yunnan (China) en was een van de personen die de Islam naar Java bracht.

Handel

Vanaf de 17e eeuw haalden de Nederlanders Chinese arbeiders (koelies) naar Indonesië om te werken op de plantages en in de mijnen.
Op de plantages begonnen juist zij vaak kleine winkeltjes en ze bleven altijd een belangrijke rol spelen in de handel.

Koelies Borneo
Chinese koelies in Borneo (Kalimantan)

Geweld en opstanden

Uit de geschiedenis zijn vele botsingen en zelfs moordpartijen bekend. In 1740 bestond de helft van de inwoners van Batavia (Jakarta) uit mensen van Chinese komaf (ongeveer 5000 handelaren en ambachtslieden in de stad en 10.000 koelies (contractarbeiders) buiten de stad). Bij een opstand van de koelies werd er wraak genomen op alle Chinezen met tussen de 5000 en 10.000 doden tot gevolg. Sommige wijken in Jakarta herinneren nog aan deze gebeurtenissen zoals Bidaracina  (Bloed der Chinezen) en Tanah Abang (Rode Aarde).

Lees meer>>

error: