1. Huh, kom ik uit Cambodja of Thailand?
Nee, met een gedeelde etniciteit “Thais, Cambodjaans” kom je “gewoon” uit Indonesië.
De meeste moeders van wie wij het DNA hebben afgenomen zijn afkomstig van Java en hebben volgens MyHeritage als etniciteit “Filipijns, Indonesische en Maleis” (ongeveer 50%) en “Thais en Cambodjaans” (ongeveer 50%). Dit is dus normaal.
Als je afkomstig bent van Java dan zie je deze etniciteiten dus ook terug in je eigen DNA. Het betekent niet dat je uit Cambodja of Thailand komt.
Ongeveer 1000 jaar geleden trok men vanuit het noorden (vanuit het huidige Thailand en Cambodja) naar het zuiden, het huidige Indonesië. Dit is de reden dat MyHeritage aangeeft dat je DNA “Thais en Cambodjaans” zou zijn.
Het is goed mogelijk dat als je afkomstig bent van een ander eiland in Indonesië je DNA er net iets anders uitziet. Hoe meer naar het oosten, hoe hoger het percentage “Filipijns, Indonesisch en Maleis” waarschijnlijk is. Hier zien we ook als afkomst “Papoea-Nieuw-Guinees” of “Melanesisch”.
Aan veel geadopteerden is verteld dat ze van Chinese afkomst zijn. Dit is ook zichtbaar in je DNA.
MyHeritage geeft aan dat ze de volgende etniciteiten tegen komen bij mensen die afkomstig zijn uit Indonesië:
2. DNA kan alle puzzels oplossen
Nee dit klopt niet: het is op dit moment nog niet mogelijk om alles uit DNA af te lezen.
Op het moment dat je je vader of moeder vindt dan is DNA duidelijk, want je erft altijd 50% van je DNA van je vader en 50% van je moeder.
In de praktijk zijn de ouders helaas vaak al overleden. We doen dan een DNA-test met familieleden, bijvoorbeeld broers of zussen. Hier is de uitslag iets minder duidelijk.
Met broers of zussen deel je tussen 2150 en 3070 cM van je DNA. Het ene kind erft andere stukjes van het DNA van vader of moeder dan het andere kind. Als broers en zussen is het dus afhankelijk van het toeval hoeveel je op elkaar lijkt.
Met halfbroers en zussen deel je tussen de 1320 en 2134 cM van je DNA en met je oom of tante tussen de 1301-2193 cM. Op basis van alleen DNA is het dus niet mogelijk een goed onderscheid te maken tussen bijvoorbeeld een halfbroer of een oom.
DNA-onderzoek is hier gebaseerd op kansberekening. Als jij en een familielid een DNA-test doen, wordt gekeken welke stukjes van je DNA je beiden gemeenschappelijk hebt. Vervolgens wordt berekend wat de kans is dat dit toeval is (toevallig hebben we allebei bruine ogen) en wat de kans is dat dit geen toeval is (je deelt zoveel DNA stukjes dat dit geen toeval meer kan zijn).
Op basis van deze berekeningen wordt bepaald of iemand familie is of niet. Bij naaste familie (broers, zussen) is de relatie vaak direct wel duidelijk. Bij verdere familie is het soms puzzelen.
MyHeritage biedt een tool aan waarmee je op basis van de leeftijd en het aantal gemeenschappelijke stukjes DNA kunt bepalen welke familierelatie het meest waarschijnlijk is. In het onderstaande voorbeeld deel je 1500 cM DNA, ben jij 50 jaar oud en degene met wie je test 65 jaar oud.
bron: MyHeritage
Tool om verwantschap te berekenen >>>
Als je nog verder gaat kijken, kom je bij neven tot de vierde graad etc.
bron: MyHeritage
Dit brengt ons bij het volgende misverstand:
3. Wow, wat veel neven en nichten heb ik (in de 4e graad)!
….met wat speuren komen we vast snel bij mijn moeder terecht???
Helaas, met 4e graad “familie” kunnen we niet zo veel.
Zoals je net hebt gelezen is DNA-onderzoek kansberekening.
Je berekent of het toeval kan zijn dat je stukjes uit je DNA deelt of niet.
Als wij ons DNA zouden vergelijken is er best een kans dat we ergens in ons DNA een stukje hetzelfde hebben. Toevallig zijn we beiden erg aardig, hebben we allebei zwart haar of delen we een andere eigenschap. Dit is toeval. We zijn geen familie.
Wat als we net wat meer stukjes DNA delen? Is dat nog steeds toeval? Om daar achter te komen hebben we een “controlegroep” nodig. MyHeritage maakt gebruik van een controlegroep. Dit werkt als volgt: Er wordt vergeleken wat de kans is dat je stukjes DNA deelt en geen familie bent, met de kans dat je stukjes DNA deelt omdat je familie bent.
Je kan je voorstellen dat als je in Ierland het stukje DNA deelt wat leidt tot rood haar, de kans dat je familie bent niet heel groot is. In Ierland wonen veel mensen die dit stukje DNA bij zich dragen. In de kansberekening wordt hier rekening mee gehouden.
In MyHeritage zitten veel mensen uit Europa en de USA. Er zitten niet veel mensen uit Indonesië in de internationale DNA-banken. Dit betekent dat MyHeritage op basis van hun rekenmodellen tussen mensen afkomstig uit Indonesië sneller een match veronderstelt dan tussen mensen uit Europa.
De specifieke kenmerken in het DNA van Indonesiërs worden door het rekenmodel van MyHeritage als meer bijzonder gezien (en dus minder als toeval) dan de specifieke kenmerken in het DNA van Europeanen. Om deze reden zie je bij je 4e neven en nichten soms bekenden staan (andere geadopteerden bijvoorbeeld). Dit zegt niet zoveel. Waarschijnlijk is het toeval. Pas als de familieverbanden dichterbij worden vastgesteld (neven, nichten tot de 2e graad) dan heeft het nut om te gaan onderzoeken aan de hand van verhalen hoe je aan elkaar verwant kan zijn.
Is DNA onderzoek dan niet betrouwbaar als het allemaal kansberekening is? DNA-onderzoek is zeer betrouwbaar.
Soms kan iets geen toeval zijn, en met kansberekening bepaal je wanneer dat het geval is.
4. Een 1-op-1 test is betrouwbaarder
Nee, dit klopt niet. Een test via MyHeritage is juist betrouwbaarder
De 1-op-1 DNA-testen zijn alleen geschikt om vast te stellen of je je vader of moeder hebt gevonden.
Bij andere familieleden is deze test niet betrouwbaar.
Bij MyHeritage worden 700.000 stukjes (markers) van je DNA vergeleken, bij 1-op-1 testen vaak maar 20 stukjes. De 1-op-1 test is hierdoor veel minder betrouwbaar.
Bij broers en zussen of halfbroers en halfzussen kan het resultaat ten onrechte negatief zijn. Het ene kind lijkt immers net wat meer op de vader, de ander net wat meer op de moeder. Als je maar 20 stukjes DNA vergelijkt is het resultaat onbetrouwbaar en kan het zijn dat je denkt dat je geen match hebt, terwijl dit wel zo is.
Ook kan het zijn dat de inwoners uit een bepaald dorp of een bepaalde streek genetisch gezien sterk op elkaar lijken. In dat geval kan je denken dat je een match hebt, terwijl iedereen in dit dorp of deze streek deze markers delen.
Testen met één van je ouders
Als je een 1-op-1 test hebt gedaan met een van je ouders, dan hoef je je geen zorgen te maken. Deze test is wel betrouwbaar. Ook al vergelijk je maar 20 markers uit je DNA, ouders worden altijd herkend.
Wil je meer weten? of heb je vragen over jouw DNA-uitslag? Stuur ons een berichtje en we nemen contact met je op.